اختلاس

اختلاس
برداشت و تصاحب اموال دولتی یا اموال در اختیار دولت به نفع خود یا دیگری را اختلاس گویند.

شرایط تحقق جرم اختلاس:
1- مرتکب اختلاس می بایست کارمند دولت یا مؤسسات مذکور در ماده 5 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری باشد.
2- مال مورد اختلاس می بایست متعلق به دولت یا مردم ولیکن در اختیار دولت باشد.
3- مال مورد اختلاس بایستی حسب وظیفه به کارمند دولت سپرده شده باشد.
4- مرتکب اختلاس باید مال را به نفع خود یا دیگری برداشت و تصاحب کند.
5- مرتکب اختلاس باید سوء نیت خاص داشته باشد یعنی قصد تصاحب و تملک داشته باشد.

مجازات اختلاس:
مجازات اختلاس به اعتبار مبلغ مورد اختلاس وفق ماده 5 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری به حبس + جزای نقدی + انفصال با شرایط مقرر بدین شرح می باشد:
الف- اختلاس تا 5 هزار تومان دارای مجازات 6 ماه تا 3 سال حبس و 6 ماه تا 3 سال انفصال موقت و رد مال و جزای نقدی 2 برابر مال می باشد.
ب- اختلاس بیش از 5 هزار تومان دارای مجازات 2 تا 10 سال حبس و انفصال دائم و رد مال و جزای نقدی 2 برابر مال می باشد.

نکته 1- اگر اختلاس توأم با اتلاف عمدی باشد 2 جرم محسوب می شود
الف- اختلاس
ب- تخریب و موجب ضمان
نکته 2- اگر اختلاس توأم با جعل باشد 1 جرم محسوب می شود و اختلاس تشدید می شود
الف- اختلاس تا 5 هزار تومان 2 تا 5 سال حبس و انفصال از 1 تا 5 سال
ب- اختلاس بیش از 5 هزار تومان 7 تا 10 سال حبس و انفصال دائم
نکته 3- اگر مرتکب جرم اختلاس نظامی باشد مرتکب اختلاس و جعل شده و به هر دو محکوم می گردد.
نکته 4- اختلاس شامل کارمندان بخش خصوصی نمی شود.

معاونت در اختلاس:
چون اختلاس کیفیت مشدد شخصی است معاون در اختلاس بسته به نظر قاضی تعزیر می شود.

شروع به اختلاس:
شروع به اختلاس وفق ماده 6 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مجازات شروع به اختلاس حسب مورد حداقل مجازات مقرر در همان مورد خواهد بود.

نکته 1- اختلاس قابل تعلیق نیست مگر اینکه مرتکب جرم اختلاس تمام وجه یا مال را مسترد کند و قبل از صدور کیفرخواست باشد، الزاماً حبس تعلیق می شود و از تمام یا بخشی از جزای نقدی معاف می شود.
نکته 2- در اختلاس در هر صورت انفصال انجام خواهد شد.
نکته 3- اختلاس در قالب شبکه چند نفری وفق ماده 4 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری علاوه بر انفصال دائم و جزای نقدی به حبس از 15 سال تا ابد خواهد بود.
نکته 4- در اختلاس برداشت و تصاحب مال توسط مرتکب جرم مرکب تلقی می گردد.

تفاوت جرم اختلاس و کلاهبرداری:
1- در جرم کلاهبرداری مرتکب می تواند کارمند دولت یا شخص عادی باشد ولیکن در اختلاس مرتکب الزاماً می بایست کارمند دولت باشد.
2- در جرم کلاهبرداری مال می تواند متعلق به دولت یا غیر آن باشد ولیکن در اختلاس مال می بایست متعلق به دولت یا سپرده شده به دولت ها بوده و مرتکب اختلاس بر حسب وظیفه قانونی تصاحب کند.
3- در اختلاس همانند خیانت در امانت در وهله نخست مال به مرتکب سپرده می شود و بعد تصاحب صورت می گیرد فلذا جرم پس از تصاحب مال صورت می گیرد ولیکن در کلاهبرداری به محض گرفتن مال با دیگر شرایط جرم تحقق خواهد یافت.